Ryszard Otręba – grafika i rysunek – Przestrzeń dla Sztuki
Ryszard Otręba – grafika i rysunek – Przestrzeń dla Sztuki
Wernisaże:
Nowohuckie Centrum Kultury, Biała Galeria CENTRUM – 12 listopada (wtorek), g. 18.00
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie – 13 listopada (środa), g. 13.00
Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie – 14 listopada (czwartek), g. 13.00
Siódma edycja projektu „Przestrzeń dla sztuki” której centralną postacią jest Ryszard Otręba – artysta-grafik związany z Krakowem, znany głównie ze swoich abstrakcyjnych, geometrycznych kompozycji. Prace Otręby zostaną pokazane w przestrzeniach ASP, Uniwersytetu Ekonomicznego oraz Białej Galerii Centrum NCK. Wystawom towarzyszyć będzie dwujęzyczny, obszerny katalog, dokumentujący całą dotychczasową twórczość artysty.
Nie można mówić o polskiej grafice drugiej połowy XX wieku, o jej niezaprzeczalnym światowym sukcesie bez uwzględnienia dorobku krakowskiego artysty, profesora tutejszej Akademii Sztuk Pięknych Ryszarda Otręby. Co do tego w środowisku krytyków, historyków sztuki i samych artystów panuje pełna zgoda. Wymownym i – rzec można – namacalnym potwierdzeniem tej opinii jest obecność jego prac w zbiorach tak prestiżowych instytucji, jak Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku, Muzeum Wiktorii i Alberta oraz Tate Gallery w Londynie, Kolekcji Gulbenkiana w Lizbonie, National Museum of Modern Art w Tokio czy Muzeum Narodowym w Sztokholmie, o polskich galeriach i muzeach nie wspominając. Do tego dodajmy dziesiątki wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i praktycznie na całym świecie, funkcję kuratora kilkunastu prezentacji grafiki polskiej za granicą, wieloletnią współpracę z Międzynarodowym Biennale Grafiki w Krakowie, wreszcie niezliczone nagrody, wyróżnienia i honory, z których wymieńmy jedynie niektóre z ostatnich czasów – Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Grand Prix d’Honneur Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie, tytuł Profesora Honorowego krakowskiej ASP czy Nagrodę im. Witolda Wojtkiewicza.
Na temat sztuki graficznej Ryszarda Otręby, w której osiągnął absolutne mistrzostwo, istnieje mnóstwo opracowań, analiz, szkiców krytycznych i artykułów. Ich autorzy często podkreślają związek tej twórczości z tragicznymi doświadczeniami artysty z dzieciństwa, które przypadło na lata wojny. Wydaje się, że to rzeczywiście jeden z najważniejszych kluczy do odczytania dorobku Otręby. Nie jest to wszakże opowieść wprost odnosząca się do tamtych okrutnych czasów. Otręba przemawia bowiem do nas językiem abstrakcji – zwięzłym, czasem wręcz ascetycznym, przemyślanym w każdym detalu, kompozycyjnie perfekcyjnym. Swoje przeżycia zamyka w wysmakowanej estetycznie formie, pozbawionej metafory i narracyjnej figuracji, tak charakterystycznej dla tzw. krakowskiej szkoły grafiki. Zarazem jednak to sztuka pulsująca emocjami, do bólu osobista, tworzona instynktownie, z wewnętrznej potrzeby katharsis. Tak o tym mówi sam artysta: „Wiele moich grafik powstało, żeby zadośćuczynić potrzebie tworzenia przeciw rzeczom zewnętrznym, przeciw temu, co jest jedynie przedmiotem estetycznym. To była jedna z szans, aby się wyzwolić – sztuka, w której jest zawarta istota tworzenia. W sztuce odnajduję równowagę, albowiem w tym, co tworzę, jestem cały zawarty, a zarazem »rozładowany«”. I dalej: „Reprezentuję generację programującą świadome działanie artystyczne, wybierającą prostotę, oszczędność i klasyczne elementy tworzywa graficznego. Obrazy skonkretyzowane w rytmicznych i nierzadko symetrycznych układach linii, w niemal geometrycznych płaszczyznach czerni, bieli, szarości są sformułowane w języku sztuki niefiguratywnej. Te swoiste powierzchnie i kształty działają jak muzyka – jej plastyczne, graficzne odpowiedniki tworzą odrębną ekspresję moich grafik”.
Dodać należy, że oryginalność twórczości Otręby polega także na zastosowaniu niezmiernie rzadkiej i trudnej techniki gipsorytu, którą sam po swojemu dopracował, zyskując niemały rozgłos. Dość wspomnieć, że w wydawanych za granicą podręcznikach dla grafików technika ta prezentowana jest jako „metoda Otręby”.
Pisząc o dokonaniach Ryszarda Otręby, trzeba wspomnieć, że grafika artystyczna miała być kiedyś jego zajęciem… ubocznym. Swoje studia w krakowskiej ASP zaczął bowiem w latach 50. na Wydziale Architektury Wnętrz, na którym potem był wykładowcą, pełniąc też przez jakiś czas funkcję prorektora.
Wystawy prac Ryszarda Otręby prezentowane będą w galeriach trzech krakowskich instytucji: Nowohuckiego Centrum Kultury, Akademii Sztuk Pięknych i Agencji Artystycznej GAP przy Uniwersytecie Ekonomicznym. To już siódma odsłona projektu „Przestrzeń dla sztuki”, którego inicjatorem i opiekunem jest prof. dr hab. Jerzy Hausner z UE. Celem tego przedsięwzięcia jest przybliżenie szerokiej publiczności najwybitniejszych żyjących polskich artystów i pedagogów, wywodzących się ze środowiska krakowskiego. Dotychczas byli to: Paulin Wojtyna, Janina Kraupe, Janusz Tarabuła, Stefan Gierowski, Leszek Misiak i Franciszek Bunsch.
Joanna Gościej Lewińska, kuratorka projektu „Przestrzeń dla sztuki”
Przestrzeń dla sztuki
Celem projektu „Przestrzeń dla sztuki” jest przybliżenie szerokiemu kręgowi odbiorców osiągnięć najwybitniejszych polskich artystów i pedagogów związanych – czy to całym życiem, czy tylko epizodycznie – z Krakowem. Dotychczas bohaterami wystaw byli: Paulin Wojtyna, Janina Kraupe, Janusz Tarabuła, Stefan Gierowski i Leszek Misiak. Szósta edycja poświęcona jest prof. Franciszkowi Bunschowi, wybitnemu grafikowi i malarzowi, a także nauczycielowi kilku pokoleń artystów.
Ambicją organizatorów jest pokazanie możliwie pełnego dorobku prezentowanych artystów. Na ekspozycje, zaplanowane przynajmniej na trzy tygodnie, wybierane są miejsca, które pozwalają dotrzeć do widzów z różnych środowisk i o różnym poziomie orientacji w świecie sztuki. Tak też jest w przypadku wystawy Franciszka Bunscha, którą zaplanowano w trzech miejscach: w Nowohuckim Centrum Kultury, w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie oraz w Galerii krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Wszystkim wystawom w ramach „Przestrzeni dla sztuki” towarzyszą obszerne katalogi, zawierające bogato ilustrowane biografie artysty, szkice krytyczne autorstwa wybitnych znawców sztuki oraz komplety reprodukcji prezentowanych dzieł.
Pomysłodawcą i opiekunem projektu jest prof. dr hab. Jerzy Hausner z Wydziału Gospodarki i Administracji Publicznej UEK.
Współorganizatorem wystawy jest Agencja Artystyczna GAP.
Kurator projektu „Przestrzeń dla sztuki”- Joanna Gościej-Lewińska
Wydarzenie realizowane w ramach Open Eyes Festival 2019.
Środa, 06.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Czwartek, 07.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Piątek, 08.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Sobota, 09.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Niedziela, 10.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Poniedziałek, 11.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Wtorek, 12.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Środa, 13.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Czwartek, 14.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Piątek, 15.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Sobota, 16.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Niedziela, 17.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Poniedziałek, 18.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Wtorek, 19.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Środa, 20.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Czwartek, 21.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Piątek, 22.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Sobota, 23.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Niedziela, 24.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Poniedziałek, 25.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Wtorek, 26.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Środa, 27.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Czwartek, 28.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Piątek, 29.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Sobota, 30.11.2019, Biała Galeria CENTRUM
Niedziela, 01.12.2019, Biała Galeria CENTRUM
Poniedziałek, 02.12.2019, Biała Galeria CENTRUM
Wtorek, 03.12.2019, Biała Galeria CENTRUM
Środa, 04.12.2019, Biała Galeria CENTRUM
Wstęp wolny
Galeria CENTRUM
telefon: 12 644 02 66 wew. 25
e-mail: GALERIA@NCK.KRAKOW.PL
