31.08.2019

„Pionierzy Nowej Huty” – wystawa fotograficzna Stanisława Senissona

„Pionierzy Nowej Huty” – wystawa fotograficzna Stanisława Senissona (1917-1996)

 

Wystawa fotografii Stanisława Senissona ze zbiorów Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego.

 

Nowa Huta jest miastem – symbolem, w którym zogniskowały się blaski i cienie powojennej historii Polski. Jest także fenomenem na skalę europejską ze względu na czas i miejsce powstania, dynamikę rozwoju oraz wydarzenia jakie odcisnęły w niej ślad. Posiada specyficzny „Genius loci”, który dawniej wyraźnie odróżniał ją od sanktuarium narodowego – Krakowa. Obecnie, mimo postępującej integracji, wciąż zachowuje w świadomości społecznej cząstkę własnej odrębności.

Z okazji 70-lecia Nowej Huty warto sięgnąć do okresu jej narodzin, kiedy rozpoczęto budowę pierwszych osiedli mieszkaniowych do dziś wyznaczających jej zasadniczy kształt, i traktowanych przez specjalistów jako „wybitna kreacja urbanistyczna”. Rozpoczęto ją pośród łanów urodzajnego zboża, na gołym terenie, co dokumentował Stanisław Senisson. Pozostawił on po sobie serię zdjęć wykonanych latem 1949 r. w podkrakowskiej wsi Mogiła, gdzie zaczęto wznosić pierwsze, niewielkie dwupiętrowe bloki mieszkalne pokryte czterospadowymi dachami, zaprojektowane przez Franciszka Adamskiego. Na wystawie znajdują się głównie portrety ich budowniczych – pionierów Nowej Huty, zarówno kadry kierowniczej jak i robotników; murarzy, tynkarzy , cieśli, ślusarzy, wozaków… Ich wyraziste portrety (przyjezdnych i miejscowych) ukazują Senissona nie tylko jako dokumentalistę, ale również świetnego fotoreportera, żywo zainteresowanego losem zwykłych ludzi, którzy najczęściej przybywali tu z różnych stron, aby szukać swego miejsca w nowej rzeczywistości.

Stanisław Senisson był absolwentem Szkoły Podchorążych Wojsk Łączności w Zegrzu, skończył kurs instruktorów sportu spadochronowego w Legionowie, a w 1937 r. został mianowany na podporucznika w 7. Wielkopolskim Batalionie Telegraficznym  W maju 1939 r. trafił do kompanii łączności 6. Dywizji Piechoty w Krakowie. Walkę na froncie II wojny światowej rozpoczął z Armią „Kraków” (za kampanię wrześniową został odznaczony Krzyżem Walecznych), a 29 września 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej i kolejnych oflagów – w Braunschweigu, Woldenbergu i Murnau. W pierwszym z nich, m.in. razem z por. inż Tadeuszem Ptaszyckim – późniejszym generalnym projektantem Nowej Huty, organizował bibliotekę i teatr obozowy.

Po uwolnieniu obozu przez wojska amerykańskie wstąpił do II Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, walczył m.in. w plutonie łączności 3. Brygady Strzelców Karpackich, później został dowódcą 3. kompanii w Batalionie Łączności 3. Dywizji Strzelców Karpackich i dowódcą kompanii repatriacyjnej 98 P.R.C. w Cumnock w Szkocji.

Po powrocie do Polski w 1947 r. był przez ówczesną władzę szykanowany. Nie mogąc znaleźć innego zatrudnienia pracował początkowo w warsztacie rzemieślniczym u swego ojca jako introligator i fotomechanik, później – jako asystent operatora w ekipie Włodzimierza Puchalskiego. Był też korespondentem i współpracownikiem „Echa Krakowa” i „Gazety Krakowskiej”. Pisał reportaże i fotografował początki budowy Nowej Huty studiując jednocześnie filologię polską na UJ. Współpracował z wydawnictwami; Ossolineum i Literackim, ponadto z Muzeum Narodowym, Politechniką Krakowską i Akademią Medyczną. Był także asystentem w Instytucie Ekspertyz Sądowych w dziale kryminalistyki oraz w Instytucie Badań Literackich w Warszawie.
Stanisław Senisson będąc członkiem Polskiego Towarzystwa Fotograficznego i Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego wraz z żoną Ireną i synem Pawłem aktywnie uprawiał turystykę pieszą, nie rozstając się z aparatem fotograficznym. Lubił wędrówki tatrzańskie i spływy kajakowe po Mazurach i Dunajcu. Był powszechnie lubianym i pogodnym człowiekiem. Zmarł 23 października 1996 r. w Krakowie.

Zdjęcia Stanisława Senissona ze zbiorów Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego można będzie oglądać w Foto-Galerii Nowohuckim Centrum Kultury w okresie: 1-31 sierpnia 2019 r.

– Adam Gryczyński

 

Czwartek, 01.08.2019, FOTO-GALERIA

Piątek, 02.08.2019, FOTO-GALERIA

Sobota, 03.08.2019, FOTO-GALERIA

Niedziela, 04.08.2019, FOTO-GALERIA

Poniedziałek, 05.08.2019, FOTO-GALERIA

Wtorek, 06.08.2019, FOTO-GALERIA

Środa, 07.08.2019, FOTO-GALERIA

Czwartek, 08.08.2019, FOTO-GALERIA

Piątek, 09.08.2019, FOTO-GALERIA

Sobota, 10.08.2019, FOTO-GALERIA

Niedziela, 11.08.2019, FOTO-GALERIA

Poniedziałek, 12.08.2019, FOTO-GALERIA

Wtorek, 13.08.2019, FOTO-GALERIA

Środa, 14.08.2019, FOTO-GALERIA

Czwartek, 15.08.2019, FOTO-GALERIA

Piątek, 16.08.2019, FOTO-GALERIA

Sobota, 17.08.2019, FOTO-GALERIA

Niedziela, 18.08.2019, FOTO-GALERIA

Poniedziałek, 19.08.2019, FOTO-GALERIA

Wtorek, 20.08.2019, FOTO-GALERIA

Środa, 21.08.2019, FOTO-GALERIA

Czwartek, 22.08.2019, FOTO-GALERIA

Piątek, 23.08.2019, FOTO-GALERIA

Sobota, 24.08.2019, FOTO-GALERIA

Niedziela, 25.08.2019, FOTO-GALERIA

Poniedziałek, 26.08.2019, FOTO-GALERIA

Wtorek, 27.08.2019, FOTO-GALERIA

Środa, 28.08.2019, FOTO-GALERIA

Czwartek, 29.08.2019, FOTO-GALERIA

Piątek, 30.08.2019, FOTO-GALERIA

Sobota, 31.08.2019, FOTO-GALERIA

Wstęp wolny

Dział Fotograficzno-Filmowy
telefon: 12 644 02 66 wew. 30
e-mail: FOTOGALERIA@NCK.KRAKOW.PL