Salon Malarstwa i Rzeźby ZPAP Okręgu Krakowskiego
W latach 90. XX wieku zarządy ZPAP Okręgu Krakowskiego organizowały w Bunkrze i Pałacu Sztuki TPSP kilka Salonów Malarstwa, w których brało udział po kilkuset artystów. Były one jak „pospolite ruszenie”, przejaw entuzjastycznej, solidarnej radości z członkostwa w reaktywowanym, po mrocznych latach stanu wojennego, Związku. Spontaniczny w nich udział przedstawicieli wszystkich pokoleń krakowskich artystów był wyrazem potrzeby zbiorowego, kolegialnego działania i unaoczniał rangę naszego stowarzyszenia, będącego ważnym, niemalże niezbędnym elementem w życiu jego członków.
Największy Salon odbył się w 2011 roku z okazji obchodów 100-lecia ZPAP, jako główna wystawa Festiwalu 100-lecia ZPAP Okręgu Krakowskiego. Ówczesny zarząd, pod przewodnictwem prezesa prof. Stanisława Tabisza, zorganizował w trzech krakowskich galeriach – Bunkrze Sztuki, Pałacu Sztuki TPSP i związkowej Galerii Pryzmat „salonowe” wystawy, w których wzięło udział ponad 500 twórców!
Salon 100-lecia ZPAP, w swym założeniu, był historycznym przeglądem malarstwa, rzeźby i grafiki, godnie czczącym ten ważny, zwłaszcza z krakowskiego punktu widzenia, jubileusz. Dlatego brali w nim udział nie tylko artyści aktualnie zrzeszeni w naszym stowarzyszeniu, ale i Ci, którzy kiedyś do niego należeli oraz twórcy już nieżyjący lecz kształtujący swym dziełem i postawą oblicze polskiej sztuki oraz, poprzez swą działalność społeczną, mający niezaprzeczalny wpływ na oblicze Związku. Wystawie towarzyszyły dwa obszerne wydawnictwa – katalog Salonu i Monografia ZPAP, będąca unikatowym dziełem, obejmującym historię powstania ZPAP i 100-letnią działalność Okręgu Krakowskiego w jego strukturach.
W ciągu ostatnich kilkunastu lat Salony członków ZPAP Okręgu Krakowskiego odbywały się wielokrotnie. Nie były już tak liczne, udział w nich przez wielu artystów był lekceważony, dawało się wyczuć przez wiele osób wyraźne zmarginalizowanie potrzeby zaangażowania w życie związkowe. Takie sytuacje zdarzają się często – po pełnej nadziei euforii bywa, że opadają emocje i następuje „kryzys wiary”, zwłaszcza gdy rzeczywistość nie pokrywa się z oczekiwaniami. Rzeczywistość, czyli czynniki tzw. zewnętrzne, od nas niezależne, które jednak często kreują nasze postawy i stają się wyznacznikiem poglądów i zachowań.
Jeśli więc liczebność uczestników Salonów ZPAP można by uznać za jedno z kryteriów potrzeby dalszego jego (ZPAP) istnienia, to zaskakująca ilość, prawie 170-cio osobowa obecność artystów na tegorocznym Salonie Malarstwa i Rzeźby ZPAP Okręgu Krakowskiego, daje nieśmiałą nadzieję na optymistyczne patrzenie w przyszłość, potwierdza sens związkowej pracy i potrzebę organizowania podobnych wystaw.
Obecne Salonyposiadają już nieco inny, niż ich historyczni poprzednicy, charakter. Ich moc kulturotwórcza, wpływ na kształtowanie poglądów społeczeństwa na temat kondycji aktualnej sztuki i królujących w niej tendencji oraz działania promocyjne i popularyzatorskie uległy znacznemu zmniejszeniu. Role te przejęły lokalne i światowe targi, wielkie wystawy przeglądowe, prywatne galerie, mecenat państwa rozdzielający środki na imprezy i projekty, kontrowersyjny model wystaw kuratorskich oraz wszechobecne media, których potęga odgrywa często pierwszoplanową rolę w formowaniu świadomości odbiorców.
Salony, takie jak nasz, przybierają w dużej części postaćspotkania towarzyskiego połączonego z przeglądem aktualnych dokonań reprezentowanych poprzez jedno dzieło każdego z autorów. Owszem, uwidaczniają modne kierunki w sztukach pięknych, dają ogląd ogólnej kondycji zrzeszonych w ZPAP artystów, potwierdzają istnienie zakorzenionych w pamięci widza indywidualnych osobowości i autorytetów. Jednak, pomimo swej odmienności, nadal pełnią ważną rolę – są pewnego rodzajumanifestacją środowiska ujawniającą jego potencjał twórczy i ogólny charakter oraz, co bardzo istotne, sprzyjają tworzeniu solidarnej więzi pomiędzy jego członkami. Pobudzając do zbiorowego działania i pielęgnowania uniwersalnych wartości, mają niezaprzeczalny wpływ na ciągłe budowanie statusu społecznego artysty.
Dzięki, jak zawsze, życzliwej uprzejmości dyrektora Nowohuckiego Centrum Kultury Pana Zbigniewa Grzyba i kierownika Galerii Centrum Pani Joanny Gościej-Lewińskiej, nasza tegoroczna wystawa może odbyć się ponownie w tej niezmiernie prężnie rozwijającej się placówce kultury.
Współpraca pomiędzy Okręgiem Krakowskim ZPAP a NCK trwa od kilkunastu lat, a przestronne mury Galerii Centrum wielokrotnie gościły związkowe wystawy, takie jak Salony Malarstwa czy Wystawę Laureatów Nagrody im. Witolda Wojtkiewicza zorganizowaną w ramach Festiwalu 100-lecia ZPAP OK. Członkowie naszego stowarzyszenia od lat urządzają tam swe indywidualne lub kilkuosobowe pokazy, mając do dyspozycji kilka galerii mieszczących się na terenie obiektu.
Dziękując zaprzyjaźnionej z nami instytucji, dla której edukacja i promocja sztuki są sprawą pierwszoplanową, serdecznie zapraszam wszystkich na Salon Malarstwa i Rzeźby członków ZPAP Okręgu Krakowskiego odbywający się w zimowo-wiosennej atmosferze marca 2015 roku.
Joanna Warchoł
Prezes ZPAP Okręgu Krakowskiego
30.01.2015
Na wszystkie wystawy wstęp wolny
Galeria zdjęć:
