WSZYSTKO JEST KOMUNIKACJĄ. „TYMCZASOWE NOŚNIKI KRAJOBRAZU” ALEKSANDRY BOŻEK-MUSZYŃSKIEJ I GIEORGIJA PUCHALSKIEGO – recenzja Doroty Cudzich – warsztaty grupy krytycznej

Warsztaty grupy krytycznej w ramach 2. Edycji KRAKOWSKIEGO FESTIWALU TAŃCA 2022
PREMIERA „Tymczasowe nośniki informacji” Aleksandra Bożek-Muszyńska, Gieorgij Puchalski
4.08.2022r., Scena NCK

WSZYSTKO JEST KOMUNIKACJĄ. „TYMCZASOWE NOŚNIKI KRAJOBRAZU” ALEKSANDRY BOŻEK-MUSZYŃSKIEJ I GIEORGIJA PUCHALSKIEGO
Dorota Cudzich

Praca Aleksandry Bożek-Muszyńskiej i Gieorgija Puchalskiego „Tymczasowe nośniki krajobrazu”, powstała w ramach rezydencji Krakowskiego Centrum Choreograficznego, kontynuuje eksploracje podjęte przez choreografkę w pracy „I know NoThing” z 2013 roku. Tym razem nie ona staje na scenie. „Niesienie krajobrazu” po raz pierwszy ceduje na tancerza w spektaklu solowym.

Jest to rzecz o komunikacji – choreografka bada, w jaki sposób treści sprzed kilku lat rezonują w odbiorcy-tancerzu, a ten w swojej kreacji jednocześnie staje się nadawcą własnych, wewnętrznych treści przed odbiorcą-publicznością. Kanwą organizacyjną spektaklu jest model kwadratu komunikacyjnego Friedemanna Schulza von Thuna, opisujący wielowarstwowość ludzkiej wypowiedzi. Cztery części spektaklu noszą tytuły każdej z wyróżnionych przez psychologa czterech płaszczyzn komunikatu.

Aby w pełni czerpać przyjemność z odczytywania bogactwa znaczeń zawartych w spektaklu, warto zapoznać się z wcześniejszą pracą Bożek-Muszyńskiej. Świat sceniczny „Tymczasowych nośników krajobrazu” jest bowiem bezpośrednią rozmową z jej treściami. Najpierw rzucają się w oczy różnice. Minimalizm estetyczny z „I know NoThing”, wyrażający się w krótkiej formie i oszczędności materiału choreograficznego, kontra czterdziestominutowe, pulsujące ruchem, światłem i nowymi środkami wyrazu studium. Płeć osoby tańczącej. Różnica wieku między Bożek-Muszyńską a Puchalskim – niemal identyczna z odstępem czasowym pomiędzy dwiema pracami.  Powracają jednak znane tropy rekwizytowe, choć przetransformowane. Np. plecak – wcześniej wielki, turystyczny, ma teraz kompaktowy kształt i interaktywny ekran. Dzięki wyświetlanym na żywo treściom ten materialny łącznik z „wyposażeniem” choreografki staje się drugim tancerzem, przedmiotem mówiącym, i wyraźnie ukazuje dialog: tancerza z materiałem stworzonym przez Bożek-Muszyńską, tancerza z obiektami, tancerza z jego wewnętrznym krajobrazem, tancerza z publicznością. Choreografka performersko włączyła widzów w spektakl wspólnym klaskaniem, tancerz – bardziej abstrakcyjnym rytmem proponowanego oddechu i projekcją na ekranie.

Na planie quasi-fabularnym spektakl można odczytać jako podróż bohatera, który wchodząc w interakcje z obiektami, informacjami i własnym wnętrzem, poszukuje sposobu na ich integrację. Cztery rozdziały stają się niejako kolejnymi etapami jego rozwoju. Gieorgij Puchalski umiejętnie różnicuje dynamikę dramaturgiczną, czerpiąc ze swoich bogatych możliwości fizycznych. Choć jego wysoka energia jest oczywistym składnikiem osobowości, zachwyca rozpiętość i subtelność stanów somatycznych i emocjonalnych, które kreuje na scenie. Uwięzienie w automatycznych ruchach robota, przebłysk zrozumienia w spokojnej miękkości, targane emocjami drżące ciało, pewność kroku postaci, która odważnie siebie ujawnia, zakłopotanie własną nieporadnością, wewnętrzną zgodę bez rezygnacji na noszenie plecaka i czerpanie z jego zasobów (sekwencja z kuszącą, czerwoną skarpetką!). Jego wyważone stopniowanie amplitud podkreśla reżyseria świateł Ewy Garniec i muzyka Zofii Tomczyk.

Rzeczywistość – czym jest? Jej krajobraz postrzegamy jedynie w danej chwili. Nawet obiekty materialne, najbardziej – wydawałoby się – namacalne, jawią nam się z czasem inaczej. Praca Bożek-Muszyńskiej i Puchalskiego zarówno przez zastosowane środki wyrazu, jak i sam fakt zaistnienia ilustruje fenomenologię rzeczywistości, tę immanentną właściwość obiektów, faktów i informacji. Ich ciągły ruch i ciągła (re)interpretacja odbywa się w naszych ciałach i wyświetla na nich, jedynie tu i teraz, niczym na ekranie plecaka.

PREMIERA „Tymczasowe nośniki krajobrazu” – Aleksandra Bożek-Muszyńska, Gieorgij Puchalski, REZYDENCJA KCC
Koncepcja i choreografia – Aleksandra Bożek-Muszyńska
Kreacja i wykonanie – Gieorgij Puchalski
Muzyka – Zofia Tomczyk
Reżyseria świateł – Ewa Garniec
Produkcja – Krakowskie Centrum Choreograficzne – Nowohuckie Centrum Kultury
Projekt graficzny – Siarhei Dratvitski
Wsparcie rezydencyjne – Teatr Ochoty

Spektakl premierowy zaprezentowany 4.08.2022 w ramach Krakowskiego Festiwalu Tańca w Nowohuckim Centrum Kultury (Scena NCK).