Ivan Marchuk „Archetyp Wolności” – wystawa malarstwa
wystawa czynna w dniach 24.02 – 19.03.2023
Biała Galeria CENTRUM
wydarzenie towarzyszące wernisażowi:
Koncert inauguracyjny wystawy malarstwa Ivana Marchuka pt. „Archetyp Wolności”
„Archetyp Wolności” – to retrospektywna wystawa twórczości Ivana Marchuka, wybitnego ukraińskiego artysty. Zebrane na niej obrazy pochodzą z 15 różnych cykli, prezentujących różne wątki z bogatego dorobku tego malarza – od filozoficznego figuratywnego surrealizmu „Głosu mojej duszy” do abstrakcyjnego surrealizmu „Spojrzenia w nieskończoność”. Znaczną część ekspozycji stanowią prace z cyklu „Pejzaż”, tworzone przez Mistrza znaną już na całym świecie techniką plątanizmu, czyli przeplatanych dziesiątek i setek kilometrów cienkich linii, dających efekt „lśnienia” obrazów i hiperrealistycznego przedstawienia detali.
Krakowską wystawę Ivana Marchuka zorganizowała, wraz z Nowohuckim Centrum Kultury, pani Weronika Marczuk, wieloletnia promotorka twórczości artysty, od lat ambasadorka ukraińskiej kultury w Polsce. Otwarcie ekspozycji nastąpi, symbolicznie, 23 lutego 2023 roku – w przeddzień pierwszej rocznicy rosyjskiego ataku na Ukrainę.
Słowo „Wolność” w tytule wystawy nie jest oczywiście przypadkowe. Ivan Marchuk całym swoim życiem i swoją twórczością walczył z sowiecką władzą, z ograniczaniem wolności w umysłach ludzi i w sztuce. To, co się wydarzyło rok temu, jest porykiwaniem zranionego przez Ukraińców rosyjskiego „niedźwiedzia”. Tyle że dziś Marchuk już nie jest w mniejszości, na jego sile i odwadze wyrosło kilka pokoleń, które z bronią w ręku, w okopach walczą o wolność Naszą i Waszą.
„Archetyp Wolności” to także zagadnienie, wokół którego organizatorzy planują wywołać szeroką dyskusję: Czym dziś jest wolność? Dlaczego dążenie do wolności u jednych jest tak silne, a inni uważają je za niebezpieczne? Czy wolność jest tylko prawem, czy wartością wewnętrzną i czy musi być przeciwko czemuś? Jak można wolność wyrazić? Odpowiedź na te pytania będzie głównym zadaniem i celem konkursu „Archetyp Wolności 2023”. Wyboru trzech najlepszych prac dokona kapituła, na czele której stanie sam Ivan Marchuk. Jego odręczny szkic otrzyma – poza nagrodą pieniężną – laureat pierwszego miejsca.
Szczegółowe zasady konkursu ogłoszone zostaną podczas konferencji prasowej poprzedzającej inaugurację wystawy w NCK. Będzie to również okazja spotkania dziennikarzy z Ivanem Marczukiem.
Wernisażowi wystawy towarzyszyć będzie otwarty dla szerokiej publiczności magiczny koncert na scenie NCK z udziałem artystów z Polski i Ukrainy, który zademonstrują m.in. ludowy biały śpiew oraz instrumentalne wersje znanych polsko-ukraińskich utworów muzycznych. Zaplanowano również recytację poezji, jaką uwielbia Ivan Marchuk. O sam będzie obecny na scenie i opowie o tym, co ma w sercu i co nas wszystkich dziś trapi najbardziej.
Ivan Marchuk – urodził się w 1936 roku w miejscowości Moskaliwka w Galicji. Najbardziej znany współczesny ukraiński artysta, autor tysięcy dzieł sztuki, wynalazca techniki malarskiej nazwanej plątanizmem, jedyny Ukrainiec, którego nazwisko w 2007 roku znalazło się w rankingu „100 Współczesnych Geniuszy Świata” brytyjskiego dziennika „The Daily Telegraph”. A przy tym człowiek niepokorny, zbuntowany, który w czasach sowieckich z powodu prześladowań ze strony KGB musiał emigrować za granicę. Jego niezwykła osobowość artystyczna kształtowała się przez całe życie. W swej twórczości bowiem wciąż przekraczał i przekracza kolejne granice – najpierw swojej rodzinnej wsi, a potem totalitarnego systemy, stając się artystą nie tylko znanym w całym świecie, ale też stale uczącym się i doskonalącym nowatorskie techniki malowania, które wykraczały poza większość obowiązujących stylów i kanonów. Talent, odwaga i ogromna pracowitość cechująca Marchuka, sprawiły, że jest nie tylko wybitnym i cenionym na świecie artystą, ale również symbolem narodowym Ukrainy. Pierwsza w Polsce wystawa artysty została otwarta w warszawskiej Kordegardzie w lutym 2015 roku. W tym samym roku prezentował wystawę retrospektywną w Galerii CENTRUM Nowohuckiego Centrum Kultury.
