Wanda Fik-Pałkowa „MÓJ TEATR – wystawa prac scenograficznych”
wystawa czynna w dniach 16.12.2022 – 15.01.2023
wernisaż wystawy – 16 grudnia (piątek), g. 18.00
Biała Galeria CENTRUM
W 1962 roku, jeszcze jako studentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, projektowałam swoje pierwsze scenografie do sztuki Witolda Gombrowicza Iwona, księżniczka Burgunda (scena lalkowa) oraz Kochać nie wiedząc kogo Lope de Vegi (scena dramatyczna) dla krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. W tym roku, przy wsparciu Miasta Krakowa i Galerii CENTRUM Nowohuckiego Centrum Kultury, prezentuję wystawę moich prac scenograficznych. Ze względu na specyfikę zawodu scenografa organizacja wystawy retrospektywnej jest sprawą trudną – zachowało się niewiele prac i fotografii ze spektakli. Teatry nie zawsze je archiwizowały. Prezentowany wybór projektów: scenografii, kostiumów i lalek, to ułamek moich realizacji.
Mała retrospektywa prac scenograficznych miała odbyć się przy okazji mojej wystawy malarstwa. Jesteśmy w Galerii Zofii Weiss w 2020 roku, lecz pandemia i lockdown pokrzyżowały nam plany. Trzeba było wystawę odwołać. Wtedy powodem dołączenia projektów scenograficznych do wystawy malarskiej był jubileusz 75-lecia Teatru Groteska, w którym na scenie dla dorosłych realizowałam ważne dla mnie spektakle lalkowe: Płaszcz Juliana Tuwima wg Mikołaja Gogola (projekty nagrodzone złotym medalem na IV Międzynarodowym Quadriennale Scenografii w Pradze dla ekspozycji polskiej, później realizowany wielokrotnie na innych scenach teatralnych) oraz Tristan i Izolda Josepha Bédiera w przekładzie Tadeusza Boya‑Żeleńskiego.
Większość prezentowanych na wystawie prac pochodzi z mojego prywatnego archiwum, ale udało mi się też dotrzeć do niektórych zbiorów archiwalnych teatrów, Muzeum Krakowa oraz archiwów państwowych. Wypożyczenie oryginałów nie było możliwe, ale udostępniono mi – za co jestem bardzo wdzięczna – reprodukcje cyfrowe, a także dokumentację fotograficzną spektakli, co przybliża, mam nadzieję, charakter i atmosferę realizowanych przedstawień. Wystawę uzupełniają repliki moich instalacji z lat 70-tych XX wieku, wykonane na plenerach organizowanych w ramach Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie – najstarszego festiwalu filmowego w Polsce.
Teatr, a zatem i scenografia, to sztuka magiczna i ulotna; można ją w pełni ocenić dopiero wtedy, gdy ożywia ją gra aktorów, praca reżysera, muzyka i światło. Na wystawie zastąpić je musi nasza wyobraźnia.
– Wanda Fik-Pałkowa
Wanda Fik-Pałkowa – studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie: malarstwo u prof. Zbigniewa Pronaszki i prof. Zygmunta Radnickiego, scenografia u prof. Karola Frycza i prof. Andrzeja Stopki oraz Józefa Szajny. Dyplom na Wydziale Scenografii w 1962 r. Uprawia równolegle scenografię i malarstwo. W dorobku artystycznym ma ponad 60 realizacji scenograficznych m.in. w Krakowie, Warszawie, Zielonej Górze, Opolu, Kielcach, Katowicach. Srebrny medal na V Międzynarodowym Triennale Scenografii, Nowy Sad‘78, stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki w 1978 r., złoty medal na IV Międzynarodowym Quadriennale Scenografii, Praga ’79 (zespołowy dla ekspozycji polskiej), Stypendium Twórcze Miasta Krakowa w 2022 r. Prace w zbiorach Muzeum Krakowa, Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz Muzeum Ziemi Bieckiej. Projekty scenograficzne reprodukowane we Współczesnej scenografii polskiej Zenobiusza Strzeleckiego. Udział w wielu wystawach malarskich i scenograficznych w kraju i za granicą.
Wybrane wystawy scenograficzne:
Wystawa Scenografii Szkoły Krakowskiej, BWA, Kraków, 1968; Scenografia Poloneza Contemporana, Bukareszt, 1975; Studia – Propozycje – Realizacje, BWA, Kraków, 1975; Wystawa Scenografii, Muzeum Teatralne, Kraków, 1975; Międzynarodowe Sympozjum Scenografów i Plakacistów, Ryga, 1977;
V Międzynarodowe Triennale Scenografii, Nowy Sad, 1978; IV Międzynarodowe Quadriennale Scenografii, Praga, 1979; Myśl i Kształt Teatru, Zachęta, Warszawa, 1979; W poszukiwaniu stylu, wystawa scenografii, Muzeum Narodowe, Pałac Opatów, Gdańsk, 2001.
Wybrane realizacje scenograficzne:
Pieśń nad pieśniami, Szolem Alejchem, Teatr Jednego Aktora – Danuta Michałowska, Warszawa, Kraków, Olsztyn,1963; Czarująca szewcowa, Federico García Lorca, reż. Zbigniew Stok, Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra, 1965; Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalek, Lublin, 1965; Fizycy, Friedrich Dürrenmatt, reż. Andrzej Makarewicz, Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra, 1966; Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalki Maski i Aktora „Groteska”, Kraków, 1967; Wygnańcy, James Joyce, reż. Stanisław Wieszczycki, Teatr Ziemi Opolskiej, Opole, 1967; Cena, Arthur Miller,
reż. Jerzy Wasiuczyński, Teatr im. Stefana Żeromskiego, Kielce, Radom, 1970; Tomcio Paluch, Jerzy Zaborowski, reż. Jan Potiszil, Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum”, Katowice, 1973; Śluby panieńskie, Aleksander Fredro, reż. Stanisław Bieliński, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego, Zielona Góra, 1974; Kochany panie Ionesco, Stanisław Tym, reż. Stanisław Bieliński, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego, Zielona Góra, 1974; Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki, Opole, 1975; Kalif Bocian, Věra Provazníková, reż. Władysław Tomasz Stecewicz, Telewizja Polska, Warszawa, 1975; Teatr Garlekina, anonimowe teksty rosyjskie, reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalki i Aktora, Białystok,1979; Intryga i miłość, Friedrich Schiller,
reż. Janusz Sykutera, Teatr Dramatyczny, Legnica, 1979; W zielonej krainie Oz, Ernest Bryll, Małgorzata Goraj, Jan Skotnicki, reż. Piotr Szalsza, Teatr im. Stefana Żeromskiego, Kielce, 1982; Tristan i Izolda, Joseph Bédier, przekład Tadeusz Boy-Żeleński, reż. Bogdan Ciosek, Teatr Lalki Maski i Aktora „Groteska”, Kraków, 2006.
Wybrane wystawy malarskie i scenograficzne:
1968 Wystawa Scenografii Szkoły Krakowskiej, BWA, Kraków
1973 Wystawa Scenografii, wystawa indywidualna, Teatr w Tarnowie (I nagroda w konkursie scenograficznym)
1975 Scenografia Poloneza Contemporana, Bukareszt
1975 Studia-Propozycje-Realizacje, BWA, Kraków
1975 Wystawa Scenografii, Muzeum Teatralne, Kraków
1975 Festiwal Lubuskie Lato Filmowe, Instalacje, Łagów
1977 Międzynarodowe Sympozjum Scenografów i Plakacistów, Ryga
1977 Festiwal Lubuskie Lato Filmowe, Instalacje, Łagów
1978 V Międzynarodowe Triennale Scenografii, Nowy Sad (srebrny medal)
1978 Wystawa Scenografii, Teatr Bagatela, Kraków
1978 Festiwal Lubuskie Lato Filmowe, Instalacje, Łagów
1979 IV Międzynarodowe Quadriennale Scenografii, Praga (złoty medal, zespołowy)
1979 Myśl i Kształt Teatru, Zachęta, Warszawa
1984 Artysci Krakowscy, wystawa malarstwa, Norymberga
1988 Gorliczanie, wystawa malarstwa, Małopolska Galeria Sztuki Dwór Dwór Karwacjanów, Gorlice
1992 Wielki Jubileuszowy Salon Malarstwa, Pałac Sztuki, Kraków
1993 Wystawa i Aukcja Kolekcji BWA, BWA i Gallery Starmach, Kraków
1994 Wystawa malarstwa, Kowalsky Gallery, Bielefeld
1999 Jubileusze ZPAP, wystawa malarstwa, Galeria Pryzmat, Kraków
2000 Malarstwo, wystawa indywidualna, Galeria Autorska Bronisława Chromego, Kraków
2001 W poszukiwaniu stylu, wystawa scenografii, Muzeum Narodowe, Pałac Opatów, Gdańsk
2002 Malarstwo, wystawa indywidualna, Galeria u Hipolitów, Fundacja Cepelia, Kraków
2005 Malarstwo, wystawa indywidualna, Galeria Centrum, NCK, Kraków
2005 Kobieta i Mężczyzna, Pałac Sztuki, Kraków
2007 Scenografia i Malarstwo, wystawa indywidualna, Małopolska Galeria Sztuki Dwór Karwacjanów, Gorlice
2008 Malarstwo współczesne z Krakowa, ze zbiorów Galerii Centrum NCK, Muzeum Gliptoteka, Zagrzeb
2009 Malarstwo współczesne z Krakowa, ze zbiorów Galerii Centrum NCK, Norymberga
2010 Malarstwo, wystawa indywidualna, Pałac Sztuki, Kraków
2011 Salon 100-lecia ZPAP, Bunkier Sztuki, Kraków
2012 Scenografia, wystawa indywidualna, Klub Aktora Restauracja Loża, Kraków
2014 Linia życia, ZPAP ZG, Miejska Galeria Sztuki, Łódź
2016 Malarstwo, wystawa indywidualna, Wspólnota Polska, Dom Polonii, Kraków
2016 Wystawa malarstwa i grafiki ze zbiorów Galerii Centrum, NCK, Kraków
2017 Jest taki świat, malarstwo, Jubileusze 2017, wystawa indywidualna, Galeria Pryzmat ZPAP, Kraków
2019 Zapis czasu, malarstwo, wystawa indywidualna, Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów, Gorlice oddz. Kasztel w Szymbarku
2022 Zapis czasu II, malarstwo, wystawa indywidualna, Muzeum Ziemi Bieckiej, Baszta kowalska
Wybrane realizacje scenograficzne:
1962 Kochać nie wiedząc kogo, Lope de Vega, reż. Władysław Krzemiński, PWST, Kraków
1962 Iwona, Witold Gombrowicz, reż. Joanna Grabek, PWST Kraków
1963 Kowal, pieniądze i gwiazdy, Jerzy Szaniawski, Teatr Ziemi Pomorskiej, Grudziądz
1963 Pieśń nad pieśniami, Szolem Alejchem, Teatr Jednego Aktora – Danuta Michałowska, Warszawa, Kraków, Olsztyn
1963 Nie igra się z miłością, Alfred de Musset, reż. Tadeusz Burnatowicz, PWST, Kraków
1964 Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalek „Miś”, Kraków, Nowa Huta
1965 Czarująca szewcowa, Federico Garcia Lorca, reż. Zbigniew Stok, Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra
1965 Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalek, Lublin
1966 Fizycy, Friedrich Dürrenmatt, reż. Andrzej Makarewicz, Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego, Zielona Góra
1967 Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalki Maski i Aktora „Groteska”, Kraków
1967 Wygnańcy, James Joyce, reż. Stanisław Wieszczycki, Teatr Ziemi Opolskiej, Opole
1970 Cena, Arthur Miller, reż. Jerzy Wasiuczyński, Teatr im. Stefana Żeromskiego, Kielce, Radom
1972 Wyprawa po zielony metal, Jerzy Jesionowski, reż. Jan Potiszil, Teatr Lalki i Aktora „Kacperek”, Rzeszów
1973 Ania Skrzatek i Słomiany Hubert, Vitězslav Nezval, reż. Władysław Tomasz Stecewicz, Teatr Lalki i Aktora „Kubuś”, Kielce oraz Telewizja Polska, Warszawa
1974 Tajemnicza szuflada, Juliusz Wolski, reż. Władysław Tomasz Stecewicz, Teatr Lalki i Aktora „Kubuś”, Kielce oraz Telewizja Polska, Warszawa
1974 Śluby panieńskie, Aleksander Fredro, reż. Stanisław Bieliński, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego, Zielona Góra
1974 Kochany panie Ionesco, Stanisław Tym, reż. Stanisław Bieliński, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego, Zielona Góra
1975 Płaszcz, Julian Tuwim (wg Mikołaja Gogola), reż. Zbigniew Poprawski, Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki, Opole
1975 Kalif Bocian, Vera Provaznikova, reż. Władysław Tomasz Stecewicz, Telewizja Polska, Warszawa
1976 Derby w pałacu, Jarosław Abramow, reż. Jerzy Wasiuczyński i Stanisław Zajączkowski, Teatr im. Ludwika Solskiego, Tarnów (I nagroda w konkursie scenograficznym)
1977 Kostium renesansowy, widowisko plenerowe poetycko-muzyczne, Zamość
1977 Matejko, Matejko, film dokumentalny, scenariusz i reżyseria Krzysztof Riege, Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź (kostiumy)
1978 Farfurka królowej Bony, Anna Świrszczyńska, reż. Maria Biliżanka, Teatr Dramatyczny, Legnica
1978 Wyprawa po zielony metal, Jerzy Jesionowski, reż. Janusz Kozłowski, Teatr Ziemi Pomorskiej, Grudziądz
1979 Teatr Garlekina, anonimowe teksty rosyjskie, reż. Zbigniew Poprawski, Teatr Lalki i Aktora, Białystok
1979 Intryga i miłość, Friedrich Schiller, reż. Janusz Sykutera, Teatr Dramatyczny, Legnica
2006 Tristan i Izolda, Joseph Bédier, przekład Tadeusz Boy-Żeleński, reż. Bogdan Ciosek, Teatr Lalki Maski i Aktora „Groteska”, Kraków
Kurator wystawy: Joanna Gościej-Lewińska
Projekty lalek z ostatniej realizacji scenograficznej “Tristana i Izoldy” z 2006 r. w Tatrze Groteska:
