„Pokolenie”
wystawa artystów z Nowej Huty
25-5-2012 / 19-6-2012
Budynek B.
Autorzy:
Roman Banaszewski
Ewa Buczyńska
Walenty Gabrysiak
Eugeniusz Gerlach
Tadeusz Knaus
Kazimierz Machowina
Eugeniusz Mucha
Zdzisław Pytel
Danuta Urbanowicz
Witold Urbanowicz
Paulin Wojtyna
Jerzy Wroński
Janusz Tarabuła – gość honorowy
Minęło pół wieku, odkąd do Nowej Huty zaczęli napływać młodzi, utalentowani artyści. Wyszli z tej samej uczelni: krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i należeli do jednej generacji ludzi, których losy splotły kształtującą się wówczas najmłodszą dzielnicą Krakowa.
Wystawa POKOLENIE to kolejny raz ukłon w stronę tych, którzy nadal w Nowej Hucie żyją i tworzą. Wielu artystów już odeszło, wielu opuściło Kraków i Polskę. Nieliczni przestali uczestniczyć w życiu wystawienniczym. Ślady po innych zatarł czas…
Wiele inicjatyw artystycznych z tamtych lat zapisało się złotą czcionką w nowohuckiej historii. Przypomnijmy tylko niektóre zjawiska. Na lata 1958-1961 przypadła największa aktywność Grupy Nowohuckiej, nazywanej także Grupą Pięciu, do której należeli: Julian JOŃCZYK, Janusz TARABUŁA, Danuta URBANOWICZ, Witold URBANOWICZ, Jerzy WROŃSKI.
W tym też czasie (1959-1962) znakomicie rozwijał się teatr lalkowy WIDZIMISIE, który zdobywszy dziecięcą widownię, stał się swoistym pomostem między ludźmi z różnych warstw społecznych z nowohuckich osiedli.
To w Nowej Hucie powstał też, z inicjatywy znakomitego rzeźbiarza Mariana KRUCZKA, pierwsza w Polsce Galeria „Pod Chmurką”. Miałam okazję zorganizować w 2009 r. wystawę retrospektywną Mariana Kruczka, która była wielkim wydarzeniem wystawienniczym ostatnich lat.
W latach 1969-1980 uaktywniło się Stowarzyszenie Grupa Nowa Huta, zrzeszające kilkudziesięciu plastyków. Dzięki współpracy ze Spółdzielnią Mieszkaniową „Hutnik”, podwoiła się liczba nowych pracowni, a w nowohuckich osiedlach pojawiły się pierwsze rzeźby plenerowe, autorstwa m.in. Antoniego HAJDECKIEGO i Mariana KRUCZKA. Wielkie zasługi w powstawaniu pracowni plastycznych miał rzeźbiarz Paulin WOJTYNA, najstarszy artysta z tamtego pokolenia, który w przyszłym roku kończy 100 lat!
W latach siedemdziesiątych bardzo prężnie działała Galeria „Rytm”, w której wystawiali tacy artyści, jak Józef SZAJNA, Eugeniusz MUCHA, Wojciech KRZYWOBŁOCKI, Roman BANASZEWSKI, Marian GARLICKI, Zbigniew LUTOMSKI, Lucjan MIANOWSKI, Walenty GABRYSIAK, Ewa BUCZYŃSKA, Aleksandra KONIOR, Józefa SOBÓR-KRUCZEK, Ryszard LEDWOS, Anna GUNTNER, Stanisława BOLESŁAWSKA, Piotr SCHNEIDER, Paulin WOJTYNA, Zdzisław JACHIMCZAK, Jerzy NAPIERACZ.
Dzięki tym i wielu innym przedsięwzięciom, by wspomnieć jeszcze tylko o serii wydarzeń kulturalnych w Teatrze Ludowym, do Nowej Huty lgnęli także artyści ze starego Krakowa, jak Jerzy PANEK.
Galeria CENTRUM NCK systematycznie organizuje wystawy zbiorowe, wielopokoleniowe, a także indywidualne prezentacje twórców z Nowej Huty.
Pomimo wielkich nadziei niewiele zmieniło się na naszym rodzimym rynku sztuki. Chude lata dla kultury ciągną się bez końca, a transformacje i progresja rynku gospodarczego, nie wpływa na jej rozkwit.
Trzeba wielkiej determinacji i syzyfowej pracy, żeby nie poddawać się. My to robimy z Artystami na czele!
Joanna Gościej-Lewińska
komisarz wystawy
Galeria zdjęć:
