„WILNO W II RZECZYPOSPOLITEJ”

Wystawa zbiorów Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego i jego Muzeum Historii Fotografii im. prof. Władysława Bogackiego w Krakowie

Wystawa czynna: 3 kwietnia – 4 maja 2003 r., FOTO-GALERIA

Tę unikatową kolekcję, ocaloną i zabezpieczoną przez żołnierzy Armii Krajowej na kresach wschodnich sprowadziło do Polski Krakowskie Towarzystwo Fotograficzne w 1966 r.
Na fotografiach można obejrzeć rozległe panoramy miejskie, wspaniałe – i jakże dla nas cenne – zabytki kultury i architektury wileńskiej: Uniwersytet Stefana Batorego, Katedrę św. Stanisława, Ostrą Bramę, liczne kościoły: św. Jana, św. Anny, św. Ducha, św. Piotra i Pawła, św. Teresy – i ich wnętrza, ponadto klasztory: bazylianów, bernardynów, dominikanów oraz cmentarz na Rossie.
Przedstawiono okazałe gmachy użyteczności publicznej i pałace, skromne domy i urokliwe zaułki, detale, scenki rodzajowe, ludzi i krajobrazy – ukazując w ten sposób przedwojenny klimat Wilna i jego okolic z siłą autentycznego dokumentu który wzbogacono o pamiątki z tamtego okresu takie jak: książki, albumy, broszury, mapy i czasopisma.
Zamieszczone zdjęcia – a zwłaszcza popularne już wówczas pocztówki fotograficzne – tworzone były w obowiązującym wówczas nurcie piktorialnym propagowanym szczególnie przez twórcę „fotografii ojczystej” – Jana Bułhaka.
Na wystawie zgromadzono m. in. kolekcję kilkudziesięciu oryginalnych fotografii tego wspaniałego człowieka i artysty ukazujących Wilno z lat: 1919-1939 oraz serię zdjęć wykonanych przez niego tuż przed wybuchem II wojny światowej do albumu „Kresy polskie”.
Oznaczają się one prostą elegancją, wyczuleniem na kontrasty światła i cieni, charakterystycznymi zmiękczeniami obrazu, rozmyciem perspektywy i doskonałym wydobyciem głównego motywu często urozmaiconego dramaturgią chmur lub dyskretnym sztafażem.
Ta sentymentalna podróż do starego Wilna – gdzie tak wyraźnie czuje się Polskę – jest możliwa również dzięki takim fotografom jak: Kazimierz Lelewicz, Leonard Siemaszko, Bolesława i Edmund Zdanowscy i in. którzy wykonywali wówczas zdjęcia dla Agencji Fotograficznej „Światowid”, wileńskiego oddziału Ilustrowanego Kuriera Codziennego, a także czasopism: „As” i „Tajny Detektyw”.
Wystawa „Wilno w II Rzeczypospolitej” w obecnym kształcie, poszerzonym o różnorodne pamiątki z okresu międzywojennego została pokazana w Foto-Galerii Nowohuckiego Centrum Kultury dzięki uprzejmości niestrudzonego Prezesa Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego i Dyrektora MHF mgr Władysława Klimczaka (Es. FIAP, Hon. KTF, Hon. KKF i. in.) z którym łączy Krakowski Klub Fotograficzny w NCK wieloletnia współpraca – sięgająca okresu w którym prezesował w KKF w Nowej Hucie legendarny inż. Witold Michalik – w ramach wspólnie organizowanych spotkań, wystaw fotograficznych i pokazów.

Władysław Klimczak dnia 6 marca 2003 r. obchodził 80. rocznicę urodzin a w roku ubiegłym jubileusz 60. swojej namiętnej pasji kolekcjonerskiej, która pozwoliła utworzyć w 1972 r. pierwsze w Polsce Muzeum Historii Fotografii im. prof. Władysława Bogackiego w Krakowie.
Poświęcił jej niemal całe swoje życie dla dobra historii i kultury narodowej, a także dla przyszłych pokoleń czego przykładem jest również ta wystawa.

Adam Gryczyński

wilno1

wilno2

wilno4

wilno3