„Okolice Nowej Huty” – wystawa fotografii Adama Gryczyńskiego
wystawa czynna od 3.12.2018 r. do 6.01.2019 r.
finisaż wystawy – 3 stycznia (czwartek) g. 18.00, FOTO-GALERIA
Kiedy spoglądam przez moje nowohuckie okno widzę na pierwszym planie drogę osiedlową, potem ogródki działkowe, a tuż za nimi nasyp kolejowy, gdzie dość rzadko i leniwie toczą się pociągi towarowe. Od północnej strony wyłaniają się malowniczo położone pośród drzew Raciborowice z kościołem parafialnym z XV w., wybudowanym przez Jana Długosza. Po stronie wschodniej ciągną się rozległe pola uprawne wokół Zalewu „Zesławice” ponad którymi wznoszą się pozostałości dawnej cegielni z kopułą obrotową, gdzie produkowano budulec na potrzeby Nowej Huty. Potem są tereny zielone należące do Prus, Grębałowa i Wzgórz Krzesławickich, a na ich horyzoncie przy dobrej przejrzystości powietrza, pojawia się z roku na rok coraz gęstsza zabudowa. Jesienią pola i łąki położone w dolinie rzeki Dłubni, często skryte są w grubej porannej mgle, co w padających ukośnie promieniach słońca pięknie wydobywa wieloplanowość wywołując przy tym specyficzny nastrój. Ten opisany z ptasiej perspektywy krajobraz, odkąd tu zamieszkałem (1990 r.) budził moje narastające zainteresowanie. Robiłem więc piesze wycieczki, najczęściej wzdłuż Dłubni, przez Batowice, Raciborowice, Kończyce, Książniczki, i Młodziejowice w kierunku Węgrzc lub Michałowic, a także rowerowe i samochodowe; do Koniuszy, Karniowa lub Wawrzeńczyc. Po drodze mijałem wioski, które mimo przeobrażeń, zdołały zachować tradycyjny układ pól i rolniczy charakter. Efektem tych peregrynacji były moje wystawy indywidualne: „Krajobrazy z Nowej Huty”, „Zielone metamorfozy” oraz ekspozycje zbiorowe: „Narodziny Nowej Huty”. „Pejzaż miasta”, „Nowa Huta – najmłodsza siostra Krakowa” i in.
(…) Portret ziemi który sporządziłem, jest próbą uchwycenia jej zanikającego uroku. Jest moją odpowiedzią na gwałtowne przeobrażenia które tutaj zachodzą i dalej będą postępowały kształtując, lub raczej deformując jej oblicze. Im dłużej przyglądam się okolicznym krajobrazom, tym większy odczuwam niepokój. Mam tu na myśli budowę trasy S7, Północnej Obwodnicy Krakowa oraz blokowisk pochłaniających coraz to większe obszary rolnicze. Bywa, że tu, gdzie jeszcze nie tak dawno rozciągała się malownicza łąka, widoczna na zdjęciach sprzed lat, wyrosły już nowe domy, niszcząc dawną scenerię i harmonię niezrównanych proporcji, ukształtowaną przez odwieczne siły natury i ludzką działalność. Niejedna okolica, oddalona od wielkomiejskiego zgiełku, stanowiąca wcześniej sielską oazę spokoju, stała się w następstwie przemian urbanizacyjnych częścią większego osiedla. Będąc w oddaleniu, gdzieś w Kocmyrzowie, Pietrzejowicach lub Karniowie, zatrzymuję wzrok na białych domkach rozlokowanych na tle pasiastej zieleni, za którą wyłania się na horyzoncie górski łańcuch Beskidów, czasem widać nawet Tatry. Wówczas uruchamia się moja fantazja, i podpowiada, jak obserwowany teren, pozbawiony współczesnych siedlisk ludzkiej egzystencji, mógłby pięknie wyglądać. Dawniej istniał tu przecież zupełnie inny świat, mocno różniący się od tego który znamy.
– Adam Gryczyński
Adam Gryczyński – urodzony 24 listopada 1957 r. w Krakowie. Ukończył w 1981 r. pedagogikę i wyższy kurs fotograficzny na Uniwersytecie Jagiellońskim. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików (Okręg Świętokrzyski), Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego, Krakowskiego Klubu Fotograficznego i Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
Od 1983 r. jest kierownikiem działu fotograficzno-filmowego w Nowohuckim Centrum Kultury. Miał kilkanaście wystaw indywidualnych pokazywanych w Polsce i za granicą; w USA, Niemczech, Brazylii, Rosji, Norwegii, Chorwacji, we Włoszech, na Litwie i Węgrzech. Brał udział w przeszło 100 wystawach zbiorowych i wielu plenerach fotograficznych.
Pod jego redakcją ukazały się wydawnictwa: „Franciszek Twaróg – nauczyciel z Luboczy” (2006), „Czas zatrzymany” (2006), „Nowa Huta – najmłodsza siostra Krakowa” (2007),
„Czas zatrzymany 2” III tomy (2008), „Nowa Huta – nowa ewangelizacja” (2009) oraz kilkadziesiąt katalogów wystaw. W przygotowaniu są książki z serii „Czas zatrzymany”: „Nie tylko o szkole”, „Z kart historii Pleszowa”.
Ważniejsze wystawy: „Remuh” (1986), „Krajobrazy z Nowej Huty” (1993), „Migawki z Turcji” (1993), „Poranek w Krakowie” (1994), „W duchu świętego Franciszka” (1996), „Foto-grafizacje” (1997), „Obrazki na koniec wieku” (1999), „Wenecja od rana do wieczora” (2000), „Już nie idą w cerkiew gromady” (2002), „Powroty do przeszłości” (2002).
Adam Gryczyński jest autorem etiud dokumentalnych powstałych w Amatorskim Klubie Filmowym „Nowa Huta”: „Remuh”, „Exodus”, Apage Satana!”, „Nostalgia tatrzańska”, a także współrealizatorem paradokumentalnego filmu „Pamiętnik Leo”. Posiada: Medal 150-lecia Fotografii, Nagrodę Honorową im. Fryderyka Kremsera, tytuł Nowohucianina Roku 2008, odznaki; Zasłużony Działacz Kultury i Honoris Gratia oraz Nagrodę Polonia Minor. W 2013 roku otrzymał Nagrodę Województwa Małopolskiego im. Romana Reinfussa za wybitne i szczególne osiągnięcia w dziedzinie zachowania lokalnej tożsamości kulturowej w Małopolsce w kategorii: wydarzenia upowszechniające wiedzę o wartości i znaczeniu lokalnego dziedzictwa kulturowego za podjętą inicjatywę i realizację cyklu wydawniczego pn. „Czas zatrzymany”, popularyzującego wiedzę o rdzennych mieszkańcach terenów dzisiejszej Nowej Huty.
„Kraków 1960 – Paryż 1962” – wystawa fotografii Konrada Karola Pollescha
